Hoe kan je vis het beste bewaren?

Vis is heerlijk en gezond, maar het kan ook snel bederven en met gevolgen als de groei van bacteriën die voedselvergiftiging kunnen veroorzaken, kruisbesmetting, vieze geurtjes en voedselverspilling is dat zeer onwenselijk. Je kunt dit proces remmen door vis op de juiste manier te bewaren en te leren wanneer vis eetbaar of bedorven is. We geven je een aantal bewaar- en opruimtips om je op weg te helpen.

Verse vis

Verse vis is meestal niet meer dan een paar dagen oud, ziet er glanzend uit met transparant vocht, heldere ogen en rode kieuwen, en ruikt niet sterk. Verse vis is het lekkerst en gezondst als je het na aankoop dezelfde dag nog klaarmaakt, maar kan eventueel nog een nachtje bewaard worden in de koelkast. Het beste kun je de vis in vershoudfolie wikkelen en op een schaal met ijs op de koudste plek in de koelkast leggen. Zorg ervoor dat het visvocht niet in contact komt met andere voedingsmiddelen om kruisbesmetting te voorkomen. Lekt de verpakking onverhoopt toch, maak de plek dan zo snel mogelijk schoon. Dit voorkomt bacterie- en schimmelgroei en daarmee vieze geurtjes.

Je kunt verse vis ook invriezen; dan blijft die enkele maanden goed. Verderop in dit artikel leggen we de beste manier uit om bevroren vis te bewaren.

Levende schelpdieren

Levende schelpdieren moeten op een zo’n manier bewaard worden dat de schelpdieren in leven blijven tot het moment dat je ze kookt. Mosselen kun je na aankoop maximaal drie dagen in de koelkast bewaren. Haal ze uit de plastic verpakking en bewaar ze los in een kom afgedekt met een vochtige theedoek (dus zonder deksel). Je kunt ze ook in krantenpapier of een jute zak bewaren zodat ze vochtig blijven, beschermd zijn van eventuele tocht, en voldoende zuurstof krijgen. Bewaar ze absoluut niet in water: deze zoutwaterdieren gaan dood in zoet kraanwater en gebruiken snel de zuurstof in zout water op met hetzelfde gevolg. Een dode mossel herken je aan een ver openstaande schelp die niet dichtgaat als je er tegenaan tikt. Deze is niet meer eetbaar! Na het koken zijn het juist de dichte schelpen die je moet vermijden. Hetzelfde geldt voor bijvoorbeeld oesters en kokkels.

Bevroren vis

Bevroren vis is vaak nog verser dan ‘verse’ vis, omdat het meteen na de vangst ingevroren wordt, terwijl ‘verse’ vis dan meestal nog de reis naar de visboer of supermarkt voor de boeg heeft. Bevroren vis die luchtdicht is ingepakt gaat maanden mee in een goede diepvries. Wanneer je de vis wil bereiden, ontdooi je deze het beste in de koelkast. Een te snelle stijging van de temperatuur bevordert de groei van ongewenste bacteriën. Ook kun je de vis bevroren gebruiken – de bereidingstijd is dan wel iets langer. Vis die eenmaal ontdooid is, kun je niet nogmaals invriezen en moet dus in het geheel bereid worden. Na de bereiding kan de vis wel nog één keer ingevroren worden.

Klaargemaakte vis

Klaargemaakte vis die helemaal gaar is kan in de koelkast nog 2-3 dagen bewaard worden. Pas wel op met bijvoorbeeld gegrilde tonijn – deze wordt meestal rose gegeten en bederft dus sneller. Bereide vis kan ingevroren worden en blijft dan nog een aantal maanden goed.

Ingemaakte vis en vis in blik

Visconserven, zoals blikjes zalm of tonijn en potten zure haring, hebben een houdbaarheidsdatum op de verpakking staan en deze conserven blijven ongeopend maandenlang goed buiten de koelkast. Eenmaal geopend moet ook deze vis in de koelkast bewaard worden en binnen enkele dagen gebruikt worden.

Gerookte vis

Vis werd oorspronkelijk vooral gerookt om deze langer houdbaar te maken. Tegenwoordig doen we het meestal voor de smaak, maar het bijkomende voordeel blijft dat gerookte vis een stuk langer goed blijft dan verse vis. Ook gerookte vis bewaar je het beste in de koelkast; daar blijft deze in geopende verpakking maximaal een week goed.

Gepekelde en gedroogde vis

Zouten en drogen zijn tegenwoordig minder populaire manieren om vis te conserveren. Gedroogde vis, zoals stokvis en bakkeljauw, gaat wel een jaar mee als je het op een droge, koude plek bewaart!

Vis pekelen gebeurt niet meer op dezelfde manier als vroeger: de originele gezouten vis was zo zout dat die bijna oneetbaar was, maar wel maandenland mee ging. Gepekelde vis zoals de Hollandse Nieuwe is nog maar zo licht gezout dat deze het beste bewaard kan worden zoals verse vis: afgedekt in de koelkast.

Voorkom visgeurtjes

Al heeft verse vis geen sterke visgeur: de geur van gekookte vis en zeker die van bedorven vis kan lang in je koelkast of keuken blijven hangen. Om hier op een simpele manier vanaf af te komen leg je een halve citroen op een schoteltje in de koelkast. Dit zorgt voor een frisse citrusgeur. Een bakje met gemalen koffie kan ook helpen tegen vervelende geurtjes. Je koelkast regelmatig opruimen en schoonmaken helpt bij het voorkomen van geurtjes.

Gevaren van bedorven vis

Er zijn twee manieren waarop bedorven vis voor voedselvergiftiging kan zorgen. Ten eerste wordt bij het bederven van vis histamine geproduceerd, wat bij mensen die daar gevoelig voor zijn zelfs bij licht bederf al een allergische reactie kan veroorzaken. Symptomen zijn een brandend gevoel in mond en keel, duizeligheid, hoofdpijn, een rood en zwetend gezicht, en soms ademhalingsmoeilijkheden. Soms gaat dit gepaard met uitslag, buikkramp en diarree. De symptomen beginnen binnen enkele uren na het eten van bedorven vis, en duren gewoonlijk niet langer dan 12 uur. Er is meestal geen speciale behandeling nodig, maar antihistamines kunnen eventueel helpen.

Ten tweede kunnen de bacteriën die op bedorven vis groeien voedselvergiftiging veroorzaken met klachten als misselijkheid, overgeven, diarree en buikkramp. Dit zou niet langer dan een dag of twee moeten duren. De vis bij het bereiden goed verhitten helpt deze bacteriën te doden.

Zijn symptomen erg hevig of duren ze langer dan een paar dagen? Dan raden we je aan om een arts te raadplegen.

En zo makkelijk is het. Als je eenmaal weet wanneer vis bedorven is en hoe je verschillende soorten vis zo lang mogelijk bewaart hoef je de gok op voedselvergiftiging of vieze visgeurtjes in de keuken niet langer te wagen!